Schrijver en Rusland-correspondent Pieter Waterdrinker is op zondag 19 augustus te gast in het 31e seizoen van VPRO Zomergasten. In zijn ideale televisieavond fragmenten uit de (sovjet)komedie Sluzhebnyy Roman (‘Kantoorromance’), die zich afspeelt in de geïdealiseerde sovjetcocon van de late jaren zeventig. Verder scènes uit Ik vertrek en uit een bijzondere aflevering van Een prettig gesprek, waarin Boudewijn Büch en Theo van Gogh het verregende landschap van hun jeugd bezoeken. Ook zien we een voorproefje van de gloednieuwe punkmusical Leto (‘Zomer’), over de jonggestorven Leningradse cultzanger Viktor Tsoj. Die film ging dit jaar in première in Cannes - in afwezigheid van de tegendraadse regisseur Kirill Serebrennikov, die onder huisarrest staat op verdenking van verduistering van overheidsgeld.
De keuzefilm van Pieter Waterdrinker is The Grand Budapest Hotel (Wes Anderson, 2014). Deze kleurrijke komedie roept een fantasievol beeld op van het kosmopolitische Midden-Europa van voor de Tweede Wereldoorlog. Het Grand Budapest Hotel is een populair ski-resort in de jaren dertig van de vorige eeuw, dat geleid wordt door conciërge Gustave H. (Ralph Fiennes). De jonge piccolo Zero Moustafa (Tony Revolori) raakt bevriend met Gustave en wordt zijn protégé. Gustave roemt zichzelf om de eersteklas service die hij de gasten verleent, en daar rekent hij ook het bevredigen van de seksuele behoeften toe van de vele oudere dames die in het hotel verblijven. Wanneer één van zijn minnaressen onder mysterieuze omstandigheden het loodje legt, wordt Gustave plots de erfgenaam van een zeer waardevol schilderij, maar ook de hoofdverdachte van de moord. Met verder o.a. Bill Murray, Tilda Swinton en Harvey Keitel.
Pieter Waterdrinker (Haarlem, 1961) is schrijver en Rusland-correspondent. Met zijn boek Tsjaikovskistraat 40 (2017), een 'autobiografische vertelling over Rusland', bestormde hij afgelopen winter de top tien van de CPNB-bestsellerlijst en werd hij genomineerd voor de Libris Literatuurprijs. Het boek gaat niet alleen over de persoonlijke avonturen en worstelingen van de schrijver in zijn surreële nieuwe thuisland, maar beziet ook een eeuw geschiedenis waarin communisme en fascisme hun stempel drukten op Rusland. De buurt rond Waterdrinkers appartement in de Tsjaikovskistraat in Sint-Petersburg was honderd jaar eerder het epicentrum van de Russische Revolutie. In voorganger Poubelle (2016) houdt Waterdrinker het verwende West-Europa een spiegel voor. De roman speelt tegen de achtergrond van de annexatie van de Krim, de oorlog in Oost-Oekraïne (waarvan Waterdrinker ook als journalist verslag deed) en het neerhalen van vlucht MH17.
Over VPRO Zomergasten zegt Waterdrinker: 'In mijn leven, in mijn werk, in mijn literatuur staat altijd één ding centraal: de mens en zijn vaak bizarre lot op deze aardbol. Naast veel over Rusland zal dan ook vooral de mens in mijn tv-fragmenten centraal staan.’
Waterdrinker groeit op in Zandvoort, waar zijn ouders een familiehotel runnen. Over zijn jeugd schrijft Waterdrinker dat die bestond uit 'Wienerschnitzels, borden afwassen, het opstapelen van lege pilskratten op de binnenplaats en dronken mannen en vrouwen aan de bar. Er was geen boek te bekennen.' Nadat hij als tiener bij zijn eerste bibliotheekbezoek min of meer per toeval kennismaakte met de Russische literatuur - één van de boeken die hij lukraak uit de kast pakte bleek Eerste liefde van Toergenjev te zijn - besluit hij Russisch te gaan studeren. Als hij na een jaar de taal voldoende machtig is om zijn geliefde negentiende-eeuwse schrijvers te lezen, maakt hij snel zijn studie rechten af om vervolgens het avontuur op te zoeken op de Canarische Eilanden, waar hij gaat werken als animator.
Eind jaren tachtig, in de tijd van Gorbatsjov, vertrekt Waterdrinker voor langere tijd naar Rusland om er te werken als reisleider en manusje-van-alles. Het is de chaotische tijd van het uiteenvallend Sovjetrijk: de tijd van de maffia, de zwarte markt en prostituees waar hij in zijn boeken zo meeslepend over vertelt. In 1996 wordt Waterdrinker correspondent in Moskou voor De Telegraaf en Vrij Nederland. Daarmee vestigt hij zich definitief in Rusland. Inmiddels woont hij afwisselend in Moskou en met zijn vrouw Julia en hun drie katten in Sint-Petersburg.
Waterdrinker debuteert in 1998 als schrijver met Danslessen, dat speelt tegen het decor van het naoorlogse Zandvoort. In 2001 volgt Liebmans ring, dat internationaal succes oogst. Verder publiceert hij onder meer de romans Duitse bruiloft (2006), De dood van Mila Burger (2010) en Lenins balsem (2013, genomineerd voor de Libris Literatuurprijs) en het autobiografische De correspondent (2014). Op dit moment werkt hij aan een nieuwe roman en binnenkort verschijnt een nieuwe compilatie van zijn verhalen onder de titel Een dame in Kislovodsk.
Waterdrinker debuteert in 1998 als schrijver met Danslessen, dat speelt tegen het decor van het naoorlogse Zandvoort. In 2001 volgt Liebmans ring, dat internationaal succes oogst. Verder publiceert hij onder meer de romans Duitse bruiloft (2006), De dood van Mila Burger (2010) en Lenins balsem (2013, genomineerd voor de Libris Literatuurprijs) en het autobiografische De correspondent (2014). Op dit moment werkt hij aan een nieuwe roman en binnenkort verschijnt een nieuwe compilatie van zijn verhalen onder de titel Een dame in Kislovodsk.
Over VPRO Zomergasten
De zomerklassieker van de VPRO is gebaseerd op een even eenvoudig als vernieuwend idee dat in 1988 ontstond: als er in de zomer programma’s worden herhaald, vraag dan mensen met een verhaal om hun favoriete kijkavond samen te stellen en de fragmenten van hun keuze toe te lichten in een goed gesprek. De gesprekken, de fragmenten en de wisselwerking tussen gast en presentator leveren elk seizoen spraakmakende televisie op. VPRO Zomergasten werd in 2014 bekroond met een ere Nipkowschijf. In 2017 won Janine Abbring de Sonja Barend Award voor haar interview in Zomergasten met Eberhard van der Laan.
De zomerklassieker van de VPRO is gebaseerd op een even eenvoudig als vernieuwend idee dat in 1988 ontstond: als er in de zomer programma’s worden herhaald, vraag dan mensen met een verhaal om hun favoriete kijkavond samen te stellen en de fragmenten van hun keuze toe te lichten in een goed gesprek. De gesprekken, de fragmenten en de wisselwerking tussen gast en presentator leveren elk seizoen spraakmakende televisie op. VPRO Zomergasten werd in 2014 bekroond met een ere Nipkowschijf. In 2017 won Janine Abbring de Sonja Barend Award voor haar interview in Zomergasten met Eberhard van der Laan.
VPRO Zomergasten, zondag 19 augustus om 20.15 uur op NPO 2.
Bron: VPRO
Foto: (c) Lenny Oosterwijk
Foto: (c) Lenny Oosterwijk
